Alzheimer là gì? Dấu hiệu và cách phòng ngừa bệnh alzheimer

Alzheimer được biết đến là một căn bệnh mất trí nhớ ở người cao tuổi. Bệnh này ảnh hưởng đến trí nhớ, suy nghĩ và hành vi của mỗi người. Vậy bạn đã hiểu rõ về alzheimer là gì hay dấu hiệu của bệnh alzheimer là gì? Hôm nay hãy cùng sfarwa.net tìm hiểu về bệnh alzheimer qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé!

I. Alzheimer là gì?

Bệnh Alzheimer là căn bệnh được đặc trưng bởi những thay đổi bất thường ở vỏ não (mất dần tế bào thần kinh và khớp thần kinh) ảnh hưởng đến trí nhớ, suy nghĩ và hành vi của bệnh nhân.

Bệnh Alzheimer là dạng sa sút trí tuệ phổ biến nhất, chiếm khoảng 60% đến 80% các trường hợp sa sút trí tuệ. Sa sút trí tuệ là một thuật ngữ chung cho tình trạng mất trí nhớ nghiêm trọng và mất khả năng tư duy gây trở ngại cho cuộc sống hàng ngày. 

Bệnh Alzheimer tiến triển chậm và thường bắt đầu với tình trạng mất trí nhớ nhẹ. Ở giai đoạn cuối, bệnh nhân thường bị tổn thương não nặng nề.

Trung bình bệnh nhân chỉ sống được từ 8 đến 10 năm kể từ thời điểm phát bệnh. Tuy nhiên, một số người vẫn có thể sống lâu hơn nếu bệnh Alzheimer được nhận biết và điều trị thích hợp.

Hiện nay bệnh Alzheimer vẫn chưa có cách chữa trị, nhưng các giải pháp khoa học có thể ngăn ngừa bệnh và làm chậm quá trình tiến triển của nó.

II. Nguyên nhân phát bệnh alzheimer

Nguyên nhân gây ra bệnh Alzheimer vẫn chưa được làm rõ đến ngày nay. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh Alzheimer có liên quan đến sự tích tụ protein, hình thành mảng amyloid và sự kết nối giữa các tế bào não bằng đám rối sợi thần kinh.

• Mảng amyloid: Những mảnh protein lớn (β-amyloid) tích tụ xung quanh các tế bào não thành những mảng lớn hơn được gọi là mảng amyloid. Các mảng amyloid ngăn não gửi và nhận tín hiệu.
• Đám rối: Trong não, một protein gọi là tau có thể thay đổi hình dạng và tự lắp ráp thành các cấu trúc được gọi là đám rối sợi thần kinh. Chúng làm tổn thương các tế bào não, phá vỡ hệ thống tín hiệu thần kinh và gây suy giảm chất dẫn truyền thần kinh. Kết quả là, tín hiệu não không được truyền đi đúng cách.
• Kết quả là các tế bào thần kinh bị tổn thương và chết đi, mô não cũng dần mất đi. Điều này làm cho lớp ngoài phía trước của não (vỏ não) co lại. Đây là một khu vực quan trọng cho trí nhớ, ngôn ngữ và phán đoán.

III. Đối tượng dễ mắc bệnh alzheimer

Đối tượng dễ mắc bệnh alzheimer chính là người cao tuổi. Bên cạnh đó còn có thể là các yếu tố như:

• Tuổi tác là nguy cơ lớn nhất và bệnh thường xảy ra ở những người trên 65 tuổi. Nhưng cũng có trường hợp mắc bệnh Alzheimer sớm.
• Môi trường sống bẩn có thể đẩy nhanh quá trình thoái hóa của hệ thần kinh.
• Di truyền học: Tiền sử gia đình mắc bệnh Alzheimer.
• Người mắc hội chứng Down. 
• Trầm cảm, mất ngủ không được điều trị.
• Bị chấn thương sọ não.
• Lối sống (uống quá nhiều, hút thuốc, v.v.).
• Cô đơn và bị cô lập khỏi xã hội.
• Người bị bệnh tim.

IV. Triệu chứng thường gặp của bệnh alzheimer 

Để hiểu rõ hơn về bệnh alzheimer là gì hãy cùng đi tìm hiểu về những dấu hiệu, triệu chứng của bệnh. Tiến triển của bệnh Alzheimer có thể được chia thành nhiều giai đoạn khác nhau: tiền lâm sàng, nhẹ (đôi khi được gọi là giai đoạn đầu), trung bình và nặng (giai đoạn cuối). Các triệu chứng của bệnh Alzheimer nặng dần sau một năm.

1. Giai đoạn trước khi mất trí nhớ

• Thường gặp khó khăn trong việc ghi nhớ các sự kiện gần đây và họ có ít khả năng tiếp thu thông tin mới.
• Giảm khả năng lập kế hoạch và suy nghĩ trừu tượng.
• Giảm tập trung, chú ý, thờ ơ với mọi thứ.
• Suy giảm nhận thức mức độ nhẹ.

2. Giai đoạn nhẹ

• Suy giảm dần về trí nhớ và khả năng học hỏi.
• Quên những việc đã xảy ra trong quá khứ hoặc quên cách sử dụng một số đồ vật.
• Ở một số bệnh nhân, các triệu chứng suy giảm ngôn ngữ bao gồm các triệu chứng như giảm vốn từ vựng, giảm khả năng nói trôi chảy và giảm khả năng nói và viết.
• Phối hợp khởi phát các triệu chứng là khó khăn, thường nhẹ và thường bị bỏ qua.

3. Giai đoạn khá nặng

Ở giai đoạn này bệnh nhân sẽ có các dấu hiệu như:

• Người bệnh dần dần mất khả năng thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
• Suy giảm ngôn ngữ rõ ràng hơn. Người bệnh không nhớ được từ, dùng sai từ để diễn tả, phải liên tục tìm từ để diễn đạt điều mình muốn nói, khả năng đọc viết sa sút dần. 
• Thay đổi hành vi: Thường xuyên đi lang thang, cáu kỉnh, hung hăng, miễn cưỡng chăm sóc người thân. 
• Chứng hay quên trở nên trầm trọng hơn, và bệnh nhân có thể không nhận ra những người thân yêu trong giai đoạn này. 
• Giảm khả năng phối hợp vận động rõ rệt, đặc biệt là với các cử động phức tạp và bệnh nhân có xu hướng ngã. 
• Thay đổi tâm trạng lúc chạng vạng có thể có mặt. Một số bệnh nhân có ảo giác.

4. Giai đoạn nặng

Đến giai đoạn này bệnh nhân thường tiến triển với các triệu chứng:

• Mất khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày khiến bệnh nhân hoàn toàn phụ thuộc vào người chăm sóc.
• Cảm thấy thờ ơ và mệt mỏi.

• Khối cơ giảm sút khiến người bệnh nằm liệt giường và không thể tự đứng vững.
• Khả năng nói bị giảm xuống thành những câu đơn giản, thậm chí cả những từ và cuối cùng là mất khả năng nói hoàn toàn.
• Cuối cùng, bệnh nhân Alzheimer thường tử vong do các nguyên nhân như nhiễm trùng vết loét do tì đè, viêm phổi, chế độ ăn uống…

V. Điều trị bệnh alzheimer 

1. Sử dụng thuốc

Bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với mức độ bệnh cũng như các triệu chứng đi kèm:

• Thuốc làm chậm tiến triển của bệnh bao gồm thuốc kháng cholinesterase (như galantamine và rivastigmine) và memantine (một chất đối kháng thụ thể N-methyl-D-aspartate làm tăng dẫn truyền qua khớp thần kinh), có nhiều tác dụng phụ hơn thuốc kháng cholinesterase.
• Điều trị các bệnh kèm theo: tim mạch, mỡ máu cao, tiểu đường… điều trị liệt giường dài ngày, điều trị viêm phổi, điều trị loét tì đè…
• Điều trị triệu chứng: điều trị mất ngủ, rối loạn hành vi, chống loạn thần…

2. Chế độ ăn uống và sinh hoạt

• Người bệnh phải tuân theo hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ để cải thiện bệnh.
• Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi sức khỏe và diễn biến của bệnh. 
• Luôn giao tiếp với những người xung quanh và tập thể dục thể thao thường xuyên.
• Đừng suy nghĩ tiêu cực về căn bệnh của bạn hoặc lo lắng về nó. 
• Gia đình bệnh nhân nên chia sẻ niềm vui và động viên bệnh nhân. 
• Người bệnh nên uống nhiều nước, hạn chế ăn mặn, ưu tiên dùng trái cây để ổn định huyết áp. 
• Tăng cường sử dụng thực phẩm chống oxy hóa như axit oxalic và coenzyme Q10.
• Tăng lượng thức ăn như lòng đỏ trứng, vitamin B9 và B12, và thực phẩm giàu magie.

VI. Phòng tránh bệnh alzheimer

Để phòng ngừa bệnh alzheimer hiệu quả hãy lưu ý đến một số vấn đề như:

• Duy trì một lối sống lành mạnh với hoạt động thể chất thường xuyên.
• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, duy trì cân nặng vừa phải, hạn chế uống rượu bia, không hút thuốc lá.

• Tuân thủ điều trị tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, béo phì… (nếu có).
• Thường xuyên rèn luyện trí não, đọc sách…
• Kiểm tra sức khỏe thường xuyên, nhất là đối với người cao tuổi.
• Trong thời gian rảnh rỗi, có thể học ngoại ngữ, chơi nhạc cụ và đọc sách.
• Tham gia các hoạt động đội nhóm, dã ngoại, hoạt động tình nguyện,…

Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản về alzheimer là gì được nhiều bạn tìm hiểu. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích với các bạn. Hãy cố gắng duy trì lối sống lành mạnh để phòng ngừa sớm bệnh alzheimer nhé. Cảm ơn đã đón đọc! Chúc các bạn nhiều sức khỏe.